Strategische Agenda 2020 - 2025

Energietransitie en Circulaire Economie

‘Zonder binnenhavens geen circulaire economie’. Bedrijven in havengebieden gaan steeds minder energie gebruiken In plaats van het afvoeren van (afval)stoffen uit havens, zullen deze afvalstoffen als nieuwe grondstoffen worden aangevoerd. Zo ontstaat er een geheel nieuwe maakindustrie.

Tegelijkertijd worden de mogelijkheden om energie op te wekken uit zon, water en wind steeds groter. Veel productieprocessen in bedrijven leiden bovendien tot een energieopbrengst waarmee de omgeving of andere bedrijven kunnen worden voorzien van warmte- en energiestromen. Deze ontwikkelingen op het gebied van Energy zorgen ervoor dat havens energieneutraal gaan opereren en dat in productie-intensieve gebieden zelfs sprake is van energieleverende havens.

Probleemanalyse en knelpunten
Het merendeel van de binnenhavens heeft op dit moment (nog) geen duidelijke aanpak om tot een energie-neutrale haven te ontwikkelen. Het ontbreken van beleid en kennis van de mogelijkheden van Energietransitie en Circulaire Economie, worden hier als oorzaken voor bestempeld. Binnenhavens hebben kennisdeling, best practices en een (centrale) (beleids)visie op ‘Energietransitie en Circulaire Economie’ van de NVB nodig.

Doelstellingen
De NVB en haar leden gaan zich in de periode 2020-2025 richten op onderstaande doelstellingen voor het thema Energietransitie en Circulaire Economie.

HOOFDDOEL
De betekenis van binnenhavens in het energietransitieproces wordt op lokaal, regionaal, provinciaal en landelijk niveau erkend.

SUBDOELEN

• De NVB gaat met het bedrijfsleven aan de hand van de binnenhavenmonitor de toekomstige vervoersvraag van een circulaire economie in beeld brengen.
• De NVB ontwikkelt een visie, waarin de transitie naar een circulaire haven centraal staat.

Strategische agenda

De NVB maakt zich sterk voor toekomstgerichte binnenhavens, die onderdeel zijn van een slimme en duurzame vervoersinfrastructuur. Om dit te bereiken heeft de NVB haar koers uitgezet in een strategische agenda voor de periode 2020-2025. Met de realisatie van de acties, zoals geformuleerd in deze strategische agenda, voorziet de NVB meer in de behoeften van de leden.

Bovendien draagt de vereniging met de nieuwe koers bij aan een oplossing voor de Nederlandse opgave voor mobiliteit en leefbaarheid. De strategische agenda borduurt voort op de activiteiten die de NVB de afgelopen jaren ondernomen heeft, en richt zich specifiek op vijf maatschappelijke thema’s, waar hét potentieel voor de Nederlandse binnenhavens en binnenvaart ligt. Deze thema’s staan centraal in deze strategische agenda omdat de binnenhavens aan die thema’s een substantiële bijdrage kunnen leveren.

De vijf maatschappelijke thema’s zijn:

• Digitalisering;
• Bereikbaarheid;
• Duurzaam en Toekomstbestendig Havenbeleid;
• Samenwerking en Exploitatie, en;
• Energietransitie en Circulaire Economie.

De inhoud van deze strategische agenda is samen met de NVB-leden tot stand gekomen. Zowel de uitkomsten van een enquête en interviews, (leden)vergaderingen, gesprekken met het bestuur, als nationale en internationale samenwerkingsverbanden zijn hierin meegenomen. Het resultaat is een strategische agenda, waarin de genoemde maatschappelijke thema’s geprioriteerd zijn. Deze agenda is een levend document. Samen met de NVB-leden zal jaarlijks een concreet werkplan worden opgesteld dat gaat leiden tot concrete resultaten.

Samenwerking en Exploitatie

Steeds meer binnenhavens zijn onderdeel van een (operationeel) havensamenwerkingsverband. Toch wordt er nog (te) weinig gebruik gemaakt van de voordelen die een naastgelegen haven of gemeente biedt. Operationeel-tactische havensamenwerking maakt (verdere) professionalisering, het bundelen van kennis en het ontwikkelen van een gezamenlijke visie mogelijk, terwijl samenwerking het verzorgingsgebied vergroot. Om (1) als haven sterker te staan, en (2) van elkaar te kunnen leren, is het formeren van samenwerkingsverbanden essentieel. De NVB moedigt het samenwerken in een gemeenschappelijk havenbeheer toe. Zowel regionaal als landelijk levert samenwerken synergieeffecten op, die de NVB ondersteunt.

Wij voorzien een toekomst met florerende havenregio’s, waar een hechte onderlinge samenwerking heerst. Elke haven ontwikkelt haar eigen focus, die bijdraagt aan de totale service en dienstverlening van de regio. Deze ontwikkeling en de hechte samenwerking tussen de verschillende havens onder een vlag hebben een positief effect op de werkgelegenheid in de regio.

Probleemanalyse en knelpunten
Het merendeel van de binnenhavens heeft aangegeven dat het beleid om te ontwikkelen naar de Haven van de Toekomst op dit moment onvoldoende verankerd is in het beleid binnen hun (haven)organisatie. Dit knelpunt wordt (voor een deel) verklaard door (gebrek aan) financiële middelen en inzicht in de voordelen. Om effectieve en efficiënte samenwerkingsvormen tot stand te brengen, hebben binnenhavens behoefte aan kennisdeling en best practices.

Doelstellingen
De NVB en haar leden gaan zich in de periode 2020-2025 richten op onderstaande doelstellingen voor het thema Samenwerking en Exploitatie.

HOOFDDOEL
Binnenhavens werken op operationeel-tactisch en strategisch niveau effectief samen.

SUBDOELEN

• De NVB en haar leden creëren inzicht in de quick wins op het gebied van (haven)samenwerkingsverbanden, zoals (1) effectieve governance-modellen voor (haven)samenwerking en (2) haventhema’s, waar samenwerking tot gedeelde revenuen leidt.
• De NVB organiseert masterclasses, waarin het ontwikkelingen en best practices binnen het thema Samenwerking en Exploitatie met haar leden deelt.

Strategische agenda

De NVB maakt zich sterk voor toekomstgerichte binnenhavens, die onderdeel zijn van een slimme en duurzame vervoersinfrastructuur. Om dit te bereiken heeft de NVB haar koers uitgezet in een strategische agenda voor de periode 2020-2025. Met de realisatie van de acties, zoals geformuleerd in deze strategische agenda, voorziet de NVB meer in de behoeften van de leden.

Bovendien draagt de vereniging met de nieuwe koers bij aan een oplossing voor de Nederlandse opgave voor mobiliteit en leefbaarheid. De strategische agenda borduurt voort op de activiteiten die de NVB de afgelopen jaren ondernomen heeft, en richt zich specifiek op vijf maatschappelijke thema’s, waar hét potentieel voor de Nederlandse binnenhavens en binnenvaart ligt. Deze thema’s staan centraal in deze strategische agenda omdat de binnenhavens aan die thema’s een substantiële bijdrage kunnen leveren.

De vijf maatschappelijke thema’s zijn:

• Digitalisering;
• Bereikbaarheid;
• Duurzaam en Toekomstbestendig Havenbeleid;
• Samenwerking en Exploitatie, en;
• Energietransitie en Circulaire Economie.

De inhoud van deze strategische agenda is samen met de NVB-leden tot stand gekomen. Zowel de uitkomsten van een enquête en interviews, (leden)vergaderingen, gesprekken met het bestuur, als nationale en internationale samenwerkingsverbanden zijn hierin meegenomen. Het resultaat is een strategische agenda, waarin de genoemde maatschappelijke thema’s geprioriteerd zijn. Deze agenda is een levend document. Samen met de NVB-leden zal jaarlijks een concreet werkplan worden opgesteld dat gaat leiden tot concrete resultaten.

Duurzaam en Toekomstbestendig Havenbeleid

Investeringen in infrastructuur, of die nu door de overheid of de markt worden gedaan, zijn omvangrijk en moeten altijd op een redelijke termijn worden terugverdiend. De maatschappelijke thema’s vragen in veel gevallen ook om ontwikkeling en innovatie. Reden om havenbeleid over langere tijd robuust te maken zodat overheid en markt een zinnige investeringshorizon hebben. Een tweede betekenis van duurzaam havenbeleid betreft de klimaat- en milieubelasting. Havens gaan groener worden omdat de draagkracht van zowel de planeet als het havengebied de grenzen van draagkracht bereikt.

De Binnenhavenmonitor, die het economisch belang van het geïntegreerde netwerk van Main, Green en Blue ports inzichtelijk maakt, gaan we beter benutten. De meerwaarde van binnenhavens voor de regio’s waar deze gevestigd zijn, dient zich aan de bestuurlijke tafels uit te drukken in een gewogen beleidsprioritering.

Het havenbeleid dient zich daarnaast – in het kader van de aanstaande Omgevingswet – op de omgeving te richten. Door de havenregio’s actief te betrekken, zullen havens interessanter worden voor de vestiging van bedrijven. De haven zal een grotere rol gaan spelen in zijn omgeving, waardoor de gebruikersfuncties zullen toenemen. Een prettig verblijfsklimaat is hierbij van cruciaal belang. Dit vraagt investeringen in het beheer van haveninfra, veiligheid en cybersecurity. Dit komt de toekomstbestendigheid van binnenhavens ten goede.

Probleemanalyse en knelpunten
Duurzaamheid blijft een ‘containerbegrip’. Binnen havens is er behoefte aan een eenduidige definitie van het begrip. Binnenhavens ervaren op dit moment knelpunten bij de (toekomst)ontwikkeling van duurzaam havenbeleid, omdat zij onvoldoende kennis hebben van de mogelijkheden van duurzaam havenbeleid, er centraal beleid ontbreekt, en omdat er lokaal onvoldoende prioriteit voor het thema bestaat. Hier is een rol voor de NVB en haar leden weggelegd. De NVB gaat een voortrekkersrol spelen in de professionalisering van duurzaam havenbeheer en de ontwikkeling van duurzaamheid.

Doelstellingen
De NVB en haar leden gaan zich in de periode 2020-2025 richten op onderstaande doelstellingen voor het thema Duurzaam en Toekomstbestendig Havenbeleid.

HOOFDDOEL
De NVB en haar leden leveren een bijdragen aan een visie, programmering en prioritering van investeringen in havens. Deze investeringen maken havens tevens groener.

SUBDOELEN

• De NVB stimuleert duurzaam havenbeheer (Green Award, Walstroom, Lean en Green).
• De NVB brengt op (inter)nationaal niveau mogelijkheden voor financiering en/of subsidiering van duurzaamheidsvraagstukken in binnenhavens in kaart.
• De NVB verankert de inhoud van de Green Deal, waar het zich aan committeert, in haar beleid.
• De Binnenhavenmonitor wordt structureel ingezet.
• De NVB organiseert masterclasses, waarin het ontwikkelingen en best practices binnen het thema Duurzaam en Toekomstbestendig Havenbeleid met haar leden deelt.

Strategische agenda

De NVB maakt zich sterk voor toekomstgerichte binnenhavens, die onderdeel zijn van een slimme en duurzame vervoersinfrastructuur. Om dit te bereiken heeft de NVB haar koers uitgezet in een strategische agenda voor de periode 2020-2025. Met de realisatie van de acties, zoals geformuleerd in deze strategische agenda, voorziet de NVB meer in de behoeften van de leden.

Bovendien draagt de vereniging met de nieuwe koers bij aan een oplossing voor de Nederlandse opgave voor mobiliteit en leefbaarheid. De strategische agenda borduurt voort op de activiteiten die de NVB de afgelopen jaren ondernomen heeft, en richt zich specifiek op vijf maatschappelijke thema’s, waar hét potentieel voor de Nederlandse binnenhavens en binnenvaart ligt. Deze thema’s staan centraal in deze strategische agenda omdat de binnenhavens aan die thema’s een substantiële bijdrage kunnen leveren.

De vijf maatschappelijke thema’s zijn:

• Digitalisering;
• Bereikbaarheid;
• Duurzaam en Toekomstbestendig Havenbeleid;
• Samenwerking en Exploitatie, en;
• Energietransitie en Circulaire Economie.

De inhoud van deze strategische agenda is samen met de NVB-leden tot stand gekomen. Zowel de uitkomsten van een enquête en interviews, (leden)vergaderingen, gesprekken met het bestuur, als nationale en internationale samenwerkingsverbanden zijn hierin meegenomen. Het resultaat is een strategische agenda, waarin de genoemde maatschappelijke thema’s geprioriteerd zijn. Deze agenda is een levend document. Samen met de NVB-leden zal jaarlijks een concreet werkplan worden opgesteld dat gaat leiden tot concrete resultaten.

Bereikbaarheid

De binnenvaart heeft een potentieel dat meer aangesproken gaat worden voor de mobiliteitsopgave voor een duurzame delta. De binnenhavens zijn goed bereikbaar via het water en de weg maar voor wat betreft de bereikbaarheid via het spoor en andere, slimme modaliteiten (Smart Mobility) is er terrein te winnen. De rol van transport over water wordt – mede door de beschikbare capaciteit, milieugrenzen en duurzaamheid – steeds groter. De aansluiting van onze vaarwegen op de Europese corridors, de grote rivieren en kanalen, kan (nog) beter. Hierdoor zijn er nog vele kansen op de verdere ontwikkeling van gebieden en kunnen (nog) veel gebieden worden ontlast van milieuhinder. Dit vraagt om een efficiënte en effectieve achterlandverbinding.

Het zijn de binnenhavens die in dit logistieke netwerk fungeren als een systeem van knooppunten, waar de aansluiting met andere modaliteiten gerealiseerd en gefaciliteerd wordt, en waar de aan- en afvoer naar de Nederlandse zeehavens plaatsvindt. De NVB gaat deze rol van binnenhavens benadrukken. In dit kader mag de Nederlandse Havennota rekenen op een bijdrage vanuit de NVB, maar ook bij ontwikkelingen, zoals de uitvoering van het Deltaprogramma, wil de NVB betrokken zijn. De effectuering van het binnenvaartnetwerk is een kapstok, waaraan de ontwikkeling op de overige thema’s opgehangen kan worden.

Probleemanalyse en knelpunten 
De binnenhavens, worden op dit moment in oplossingen voor modaliteitsvraagstukken door (de)centrale overheden onvoldoende geeffectueerd. Havenbeleid en digitalisering worden nog onvoldoende ingezet.

Doelstellingen
De NVB en haar leden gaan zich in de periode 2020-2025 richten op onderstaande doelstellingen voor het thema Bereikbaarheid.

HOOFDDOEL:
De rol die binnenhavens als knooppunten in een efficiënte en effectieve achterlandverbinding spelen, wordt op bestuurlijk en ambtelijk niveau (h)erkend. Bereikbaarheid van binnenhavens neemt toe door de aanpassing van infrastructuur, ligplaatsplanning en landzijdige ontsluiting.

SUBDOELEN:

• De knelpunten op het thema Bereikbaarheid zijn op bestuurlijk en ambtelijk bekend en onderkend.
• De NVB lobbyt op regionaal, provinciaal en landelijk niveau in voor de effectuering van binnenhavens in de modal shift-discussie.
• De NVB maakt de meerwaarde van binnenhavens in het terugdringen van de Nederlandse fileproblematiek inz

Strategische agenda

De NVB maakt zich sterk voor toekomstgerichte binnenhavens, die onderdeel zijn van een slimme en duurzame vervoersinfrastructuur. Om dit te bereiken heeft de NVB haar koers uitgezet in een strategische agenda voor de periode 2020-2025. Met de realisatie van de acties, zoals geformuleerd in deze strategische agenda, voorziet de NVB meer in de behoeften van de leden.

Bovendien draagt de vereniging met de nieuwe koers bij aan een oplossing voor de Nederlandse opgave voor mobiliteit en leefbaarheid. De strategische agenda borduurt voort op de activiteiten die de NVB de afgelopen jaren ondernomen heeft, en richt zich specifiek op vijf maatschappelijke thema’s, waar hét potentieel voor de Nederlandse binnenhavens en binnenvaart ligt. Deze thema’s staan centraal in deze strategische agenda omdat de binnenhavens aan die thema’s een substantiële bijdrage kunnen leveren.

De vijf maatschappelijke thema’s zijn:

• Digitalisering;
• Bereikbaarheid;
• Duurzaam en Toekomstbestendig Havenbeleid;
• Samenwerking en Exploitatie, en;
• Energietransitie en Circulaire Economie.

De inhoud van deze strategische agenda is samen met de NVB-leden tot stand gekomen. Zowel de uitkomsten van een enquête en interviews, (leden)vergaderingen, gesprekken met het bestuur, als nationale en internationale samenwerkingsverbanden zijn hierin meegenomen. Het resultaat is een strategische agenda, waarin de genoemde maatschappelijke thema’s geprioriteerd zijn. Deze agenda is een levend document. Samen met de NVB-leden zal jaarlijks een concreet werkplan worden opgesteld dat gaat leiden tot concrete resultaten.