In onze snel veranderende wereld is het vermogen om te anticiperen op trends en ontwikkelingen een cruciale vaardigheid geworden. Of het nu gaat om opkomende technologieën, geopolitieke gebeurtenissen of maatschappelijke verschuivingen, het begrijpen van deze ontwikkelingen stelt ons in staat om strategieën te ontwikkelen en relevant te blijven. Anticiperen op trends en ontwikkelingen gaat niet alleen om passieve observatie, het vraagt om proactieve actie, flexibiliteit, creativiteit en een open geest. Toekomstbestendige binnenhavens spelen in op trends en ontwikkelingen om te blijven voldoen aan de veranderende behoeften van klanten en maatschappij.
Nu al zijn binnenhavens belangrijke logistieke knooppunten en van wezenlijk belang voor de aan- en afvoer van en naar de zeehavens. Ze zijn essentieel voor de realisatie van modal shift van weg naar water. Ook zijn binnenhavens vaak een vestigingsplaats voor hoogwaardige maritieme dienstverlening, meer dan ooit nodig voor de ontwikkeling en realisatie van innovatieve oplossingen voor een duurzame en toekomstbestendige scheepvaart. Met logistieke bedrijvigheid, industriële activiteiten, maritieme dienstverlening, toerisme, recreatie- en riviercruisevaart zorgen binnenhavens voor een toename van economische activiteiten van en werkgelegenheid in een regio en zijn daarmee economische knooppunten.
Binnenhavens zijn steeds vaker duurzame knooppunten. Immers zijn het ideale locaties voor infrastructuur die nodig is voor ontwikkelingen omtrent energietransitie, verduurzaming en circulaire productie- en overslaglocaties. Movares Water heeft de voor de binnenhavens relevante trends en ontwikkelingen in kaart gebracht. In onze projecten passen we deze toe. We geven graag twee voorbeelden:
Maritieme hotspot Werkendam van cruciaal belang
Eén van de projecten van Movares Water is ‘Kwartiermaker uitbreiding haven Werkendam’. Voor dit project zijn meerdere trends en ontwikkelingen relevant, zoals: klimaatverandering, energietransitie, verduurzaming, bereikbaarheid en de ruimtelijke puzzel. Met de ambities van modal shift en meer vervoer over water én verduurzaming van de scheepvaartvloot[i], is de maritieme hotspot Werkendam van cruciaal belang voor het transportsysteem. Niet alleen is de economisch toegevoegde waarde van de haven van Werkendam belangrijk voor de regio, de maatschappelijk baten zijn enorm. De binnenvaart is een belangrijke klant van het Werkendamse maritieme cluster. De maatschappelijke baten van de binnenvaart zijn niet te onderschatten. Zo zou vervoer over de weg in plaats van over water met kleine droge lading schepen in de CEMT-klasse I t/m IV zorgen voor een maatschappelijke kostenpost tot 433 miljoen euro.[ii] De maritieme hotspot in Werkendam is dan ook van cruciaal belang.
Havenvisies voor Bergen op Zoom en Oosterhout
Havenbeheerders hebben, naast het beheer en de exploitatie van de havens, te maken met ontwikkelingen op het gebied van energietransitie, klimaatadaptie en circulaire economie. Bovendien vragen veiligheid en criminaliteit toenemende aandacht. En de druk op de schaarse ruimte in en rond binnenhavens is groot, niet in de laatste plaats vanwege een forse woningbouwopgave.
De gemeenten Bergen op Zoom en Oosterhout willen een duidelijke havenvisie opstellen waarlangs de binnenhavens zich kunnen ontwikkelen, klaar zijn voor de toekomst en aansluiten op maatschappelijke transities. Hiermee willen deze gemeenten bijdragen aan het vergroten van welvaart en leefbaarheid van de regio. Naast een samenwerking tussen beide binnenhavens, wordt gewerkt aan samenwerking van acht binnenhavens in de provincie Noord-Brabant: Brabant Ports. Bij het opstellen van een havenvisie voor beide havens beschouwt Movares Water relevante trends en ontwikkelingen, de marktpotentie en de groeikracht én het onderscheidend vermogen van de haven. Binnen een ecosysteem heeft iedere haven heeft een eigen waarde en eigen specialiteit. Op naar duurzame, circulaire en digitale havens. Er is nog genoeg te doen.
Movares Water wil graag bijdragen aan een leefbaar, bereikbaar en duurzaam Nederland. We zien uit naar een continuering van onze samenwerking met de Nederlandse Vereniging van Binnenhavens.
[i] Zie de Kamerbrief ‘Toekomst binnenvaart’, Kamerstukken II, 2022/23, 31 409, nr. 373.
[ii] Zie het ‘Onderzoeksrapport over effecten van het aflopen van de langlopende overgangsbepalingen in ES-TRIN’, Erasmus UPT en Panteia, § 5.4 en tabel 3.