Strategische Agenda 2020 - 2025

Afvaltransport over water biedt een duurzamere optie dan transport per vrachtwagen en ontlast de overvolle Nederlandse wegen. Toch wordt het meeste huishoudelijke afval nog per vrachtwagen vervoerd vanuit gemeenten naar de verwerkingslocaties. Met de Wegwijzer Afvaltransport over water bieden we gemeenten, de binnenvaart en bedrijven concrete handvatten om te kiezen voor een  duurzame methode om huishoudelijke reststromen te vervoeren die én goed is voor ons milieu én voor de bereikbaarheid van Nederland.

De Wegwijzer richt zich op huishoudelijke reststromen die verbrand worden bij de afvalenergiecentrales (AEC’s). In Nederland verwerken de AEC’s jaarlijks zo’n 7,5 miljoen ton reststromen, waarvan 2,4 miljoen huishoudelijke reststromen. Het afvaltransport gebeurt voor een groot deel nog altijd over de weg, terwijl afvaltransport over water een bewezen duurzamere optie biedt. Eén binnenvaartschip vervangt 12 tot 100 ritten van vrachtwagens. De CO₂-emissie per tonkilometer van een binnenvaartschip ligt 30%-40% lager dan dat van een vrachtwagen. Bij de inzet van binnenvaartschepen met duurzame aandrijflijnen wordt de reductie van CO₂-emissie nog groter, namelijk circa 65%. Het stimuleren van de modal shift van vrachtwagen naar binnenvaartschip kan een significante bijdrage leveren aan het behalen van de klimaatdoelen 2030.

Het vervoer van reststromen wordt primair aangestuurd door de gemeenten of gemeentelijke samenwerkingsverbanden. Zij hebben in hun rol als “ketenregisseur” de mogelijkheid om de vervoerskeuze op de langere termijn te beïnvloeden. In de Wegwijzer is een aantal tips opgenomen die gemeenten helpen om het vervoer van afval met meerdere modaliteiten uit te voeren.

Allereerst is het advies om na te gaan welke plannen er zijn op het gebied van bereikbaarheid, CO₂-uitstoot, congestie en leefbaarheid. Daarnaast is het van groot belang om in kaart te brengen wat er bereikt wordt als huishoudelijk restafval over water wordt vervoerd. Gemeente Den Haag bijvoorbeeld vervoert al jaren huishoudelijk afval via water omdat het duurzamer is en drukte op de weg scheelt. Ook is het advies een goed beeld te krijgen van wie welke verantwoordelijkheid heeft en waar besluiten worden genomen, zowel binnen de organisatie als in de keten, om het concept te laten slagen. Om de besluitvorming te versnellen staat een aantal praktische vragen in de Wegwijzer.

Tenslotte is het advies samen te werken met meerdere partijen om te komen tot een uniforme oplossing die breder kan worden ingezet dan alleen de desbetreffende gemeente. Dit leidt tot schaalvoordelen waardoor de totale maatschappelijke impact lager is en de oplossing goedkoper wordt voor gemeenten. Ook wordt afhankelijkheid van één leverancier voorkomen en versnelt dit de mogelijkheden voor innovatie doordat meerdere partijen de geleerde lessen met elkaar delen en niet iedereen het wiel opnieuw hoeft uit te vinden.

De Wegwijzer is ontwikkeld door advies- en ingenieursbureau Movares en Topsector logistiek.
Interesse in de Wegwijzer? Deze wordt binnenkort gedeeld via verschillende kanalen.Houd deze dus in de gaten!