In Europa bestaat regelgeving voor de verzameling, afgifte en inname van huishoudelijk afvalwater van passagiersschepen. Huishoudelijk afvalwater betreft afvalwater uit keukens, eetruimten, wasruimten en bijkeukens, alsmede toiletwater. Het Scheepsafvalstoffenverdrag (CDNI) bevat een verbod voor passagiersschepen om dit afvalwater te lozen in het oppervlaktewater. Het verdrag is van toepassing op de hele Rijn en op alle binnenwateren in Nederland, Duitsland, België en Zwitserland en tevens op de internationale Moezel in Luxemburg en Frankrijk.
Wat betekent het lozingsverbod voor de passagiersvaart?
Sinds enige tijd kent het CDNI-verdrag een lozingsverbod van huishoudelijk afvalwater voor hotelschepen met meer dan 50 slaapplaatsen en voor passagiersschepen die zijn toegelaten voor het vervoer van meer dan 50 passagiers. In het CDNI-verdrag is besloten dit lozingsverbod uit te breiden naar hotelschepen met meer dan 12 slaapplaatsen en naar passagiersschepen die toegelaten zijn voor het vervoer van meer dan 12 passagiers, zoals riviercruise- en hotelschepen, dagtochtschepen, charterschepen en rondvaartboten. Het verbod treedt op 1 januari 2025 in werking. Voor bepaalde categorieën schepen gelden overgangsbepalingen of eerder gemaakte uitzonderingen. Deze schepen moeten per 1 januari 2030 voldoen aan het lozingsverbod door te beschikken over een verzameltank of boordzuiveringsinstallatie.
Brancheorganisaties KBN en BBZ ondersteunen overheden bij het uitvoeren van beleid
Om Nederland tijdig klaar te maken voor de uitbreiding van het lozingsverbod werken het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Rijkswaterstaat en de brancheverenigingen Koninklijke binnenvaart Nederland (KBN) en de Vereniging voor Beroepschartervaart (BBZ) nauw samen om het noodzakelijke netwerk van afgiftepunten voor huishoudelijk afvalwater in kaart te brengen en te doen laten realiseren. Er wordt ingezet op het laten realiseren van afgiftepunten voor huishoudelijk afvalwater op het riool in de havens waar deze schepen veelal ligplaats nemen. Op deze manier kunnen schepen eenvoudig het huishoudelijk afvalwater afgeven. Door brancheorganisaties KBN en BBZ is inzichtelijk gemaakt in welke havens (meer) afgiftepunten voor huishoudelijk afvalwater noodzakelijk is en wat ervoor nodig is dit te realiseren. Deze informatie vormt het uitgangspunt waarmee de samenwerking richting havens, gemeenten en andere relevante partijen gezocht kan worden.
Oproep vanuit de sector
Begin 2022 hebben de BBZ en KBN een enquête uitgezet en in kaart gebracht wat nodig is om aan het lozingsverbod te kunnen voldoen. Aangezien er op dit moment geen compacte betaalbare en goedgekeurde boordzuiveringsinstallaties beschikbaar zijn om huishoudelijk afvalwater aan boord van kleine schepen te zuiveren en ook niet de verwachting bestaat dat deze vanwege een te klein marktaandeel zullen worden ontwikkeld, is de sector volledig afhankelijk van voldoende afgiftepunten aan de kades van de verschillende havens. (Vrijwel) alle passagiersvaartschepen beschikken over pomptechniek aan boord waarmee ze zelf het vuilwater kunnen afgeven. Het overgrote merendeel (79%) van de schepen is genoodzaakt dagelijks af te pompen omdat de capaciteit van de vuilwatertank dit vereist (de gemiddelde vuilwatertank bevat ruim 2700 liter).
De afgiftepunten kunnen eenvoudig, onderhoudsvriendelijk en goedkoop worden uitgevoerd (zie onderstaande foto’s van al bestaande goed functionerende afgiftepunten). Het enige wat nodig is om de schepen te faciliteren zijn aansluitpunten op het riool met een uniforme koppeling, zoals de Camlock 50, waarbij de nippel aan de wal wordt geplaatst.
Faciliteren van vuilwaterafgiftepunten door havens biedt kansen
De kleinere passagiersvaart vervult een belangrijke toeristische en economische functie voor de gebieden waarin zij vaart. Havens en gemeenten doen er dan ook verstandig aan om voldoende aansluitingen te faciliteren, afhankelijk van het aantal ligplaatsen, de grootte van de thuisvloot en het aantal passanten-schepen. Daarbij moet rekening gehouden worden met het feit dat het afpompen van de vuilwatertank slechts gemiddeld 20 minuten duurt.
Brancheorganisaties KBN en BBZ zijn graag bereid de havens te ondersteunen met kennis en informatie over hoe de afgiftepunten het best ingericht kunnen worden.
