Krachtige havens in een duurzame en digitale economie
De Havennota, een belangrijk document van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat voor de periode 2020 – 2030 is op maandag 30 maart 2020 aangeboden als ontwerp aan de Tweede Kamer. De ambitie in de ontwerp Havennota luidt: “De overheid en de havens willen er samen voor zorgen dat de Nederlandse (zee)havens hun leidende en krachtige positie kunnen behouden in de economie van de toekomst die duurzaam, digitaal en verbonden is.”
Minister van Nieuwenhuizen constateert dat de havens zich in een goede uitgangspositie bevinden, maar dat de vanzelfsprekendheid van de krachtige positie van de Nederlandse zeehavens voorbij is vanwege de fundamentele uitdagingen die op de havens afkomen. Meer samenwerking is noodzakelijk om de vooraanstaande positie van de Nederlandse havens in Europa en de wereld te behouden. Het perspectief van de Havennota is een geïntegreerd systeem van samenwerkende havenbedrijven om de systeemsprong naar een duurzame en digitale haveneconomie te maken. Dit beschrijft zij in de begeleidende brief bij de Havennota naar de Kamer.
Binnenhavens voor het eerst in de Havennota
De Nederlandse Vereniging van Binnenhavens is zeer verheugd dat de binnenhavens voor de eerste keer onderdeel zijn van de Havennota. Er is gekeken naar het gehele logistieke systeem van zee- en binnenhavens om de uitdagingen van de toekomst aan te gaan.
De Nederlandse zeehavens met het logistieke netwerk van binnenhavens en achterlandverbindingen over weg, water en spoor zijn belangrijk voor de economie en werkgelegenheid van Nederland. De havens vervullen een spilfunctie in de transitie naar een duurzame en digitale economie. Juist in de havens met concentraties van logistiek, industrie en bedrijvigheid komen de opgaven in de transitie naar een duurzame en digitale economie samen en kan het verschil worden gemaakt. De ontwerp Havennota wil in de periode 2020 – 2030 inspelen op de uitdagingen en kijkt meer dan voorheen naar het gehele logistieke systeem van zee- en binnenhavens en goederenvervoercorridors.
De NVB heeft in het proces bij de totstandkoming van deze havennota meerdere keren gereageerd en input geleverd. Veel van de geleverde inbreng is verwerkt in de ontwerp nota die op 30 maart naar de Kamer is verstuurd. “Een belangrijk onderdeel van de bijdrage van de NVB betreft de Integrale verhouding zee- en binnenhavens. Immers zijn de Nederlandse zeehavens in verbinding met het logistieke netwerk van binnenhavens en achterlandverbindingen over weg, water en spoor. Dit is belangrijk voor Nederland als handelsland en als vestigingsplaats voor bedrijven”, aldus Eric Janse de Jonge, voorzitter van de NVB.
Havennota sluit naadloos bij de strategische agenda
De in de Havennota genoemde megatrends sluiten vrijwel naadloos aan bij de strategische agenda van de NVB voor de periode 2020-2025, waar hét toekomstgerichte potentieel voor de Nederlandse binnenhavens ligt. De thema’s digitalisering, bereikbaarheid, duurzaam & toekomstbestendig havenbeleid, samenwerking & exploitatie en energietransitie & circulaire economie worden dan ook veelvuldig genoemd in de Havennota.
In hoofdstuk 6 van de Havennota is onder de noemer van ‘Havengebieden met eigen karakteristiek’ een apart onderdeel opgenomen over de binnenhavens. De NVB heeft ten behoeve van dit hoofdstuk informatie aangeleverd waarin de binnenhavens als logistieke schakels en de thema’s met het potentieel voor de Nederlandse binnenhavens worden omschreven. Het ministerie geeft aan in de nota dat zij zullen bevorderen dat ook de binnenhavens kunnen aanhaken bij de digitalisering. Binnenhavens kunnen in de systeembenadering met zeehavens een sterkere rol spelen op de corridors en in de eigen regio’s.
Ook de inzet bij de Green Deal Zeevaart, Binnenvaart en Havens komt in deze Havennota aan de orde. De meest schone zee- en binnenvaartschepen moeten worden gestimuleerd en gefaciliteerd in de havens. Hierbij kan gedacht worden aan het bevorderen van bunkerfaciliteiten en infrastructuur voor alternatieve duurzame brandstoffen, zoals biodiesel, LNG, waterstof(dragers), walstroom en wisseling van accupakketten. De NVB draagt, als medeondertekenaar van de Green Deal Zeevaart, Binnenvaart en Havens, actief bij aan de implementatie ervan.
De NVB is trots op deze mooie ontwikkeling en heeft het Rijk uitgenodigd om gezamenlijke uitvoering te geven aan de Green Deal Zeevaart, Binnenvaart en Havens, de Havennota en de strategische agenda van de NVB.
Definitieve Havennota
De minister heeft besloten een ontwerp Havennota naar de Kamer te sturen, zodat zienswijzen van Kamerleden en actuele ontwikkelingen - bijvoorbeeld de gevolgen van COVID-19, maar ook de stikstofproblematiek - verwerkt kunnen worden in een definitieve Havennota. Deze definitieve versie wordt medio zomer 2020 verwacht.
