De Nederlandse Vereniging van Binnenhavens (NVB) heeft in haar recent opgestelde strategische agenda de koers voor de komende vijf jaar beschreven. De koers bevat vijf actuele thema’s. Eén van de thema’s is “samenwerking en exploitatie”. Dit thema triggerde Leon van Warmerdam (Movares) en Marieke Vavier (PSR) om samen na te denken over de potentie van regionale havensamenwerking. In dit artikel beschrijven zij het belang van havensamenwerking en wat de toegevoegde waarde hiervan is voor regio’s.
Havensamenwerking
Er zijn verschillende vormen van havensamenwerking. De meest bekende is de samenwerking in North Seaports. Een (letterlijke) grensoverschrijdende samenwerking tussen de havens van Vlissingen en Terneuzen en de haven van Gent.
In de wereld van binnenhavens wordt ook veelvuldig samengewerkt. Voorbeelden hiervan zijn Blue Ports Limburg, de samenwerking in de provincie Limburg, de Port of Zwolle, de samenwerking tussen de havens in Meppel (provincie Drenthe), Kampen en Zwolle (provincie Overijssel) en de Port of Twente, waar de havens van Lochem (Gelderland), Hengelo, Almelo, Enschede en Hof van Twente (provincie Overijssel), de logistieke ondernemersvereniging (ca. 200 leden) en businesspark Almelo XL samenwerken.
De vormen van samenwerking verschillen. Er kan sprake zijn van volledige integratie van de operationele activiteiten van de havenbedrijven en automatisering van de inning van havengelden. In andere gevallen is er sprake van gezamenlijke profilering, marketing, communicatie of lobby voor verbetering van de (multimodale) bereikbaarheid, ruimte, dienstverlening en duurzaamheid, al dan niet in samenwerking met de logistieke ondernemers en grondbedrijven. Alle tussenvormen komen ook voor in de praktijk. Echter, het merendeel van de binnenhavens dat samenwerkt, doet dit met name op het operationele vlak, waardoor veel tactische en strategische kansen nu nog onbenut blijven.
POLO, samenwerking op provinciaal niveau
Een voorbeeld hoe er gewerkt kan worden om ook op strategische niveau verder te komen in een havensamenwerking is te vinden in POLO. POLO staat voor Ports of Logistics Overijssel en is een publieke netwerksamenwerking die wordt gefaciliteerd door de Provincie Overijssel. Port of Zwolle, Port of Twente en Port of Deventer vinden elkaar in POLO.
Janneke Gramberg, programmamanager van POLO: “POLO is een provincie brede publiek-private netwerkorganisatie, die is opgericht op initiatief van logistieke ondernemers en wordt ondersteund door de provincie. In POLO-verband werken logistieke stakeholders integraal en hands-on samen aan versterking en verduurzaming van de logistiek. Wij richten ons niet alleen op binnenvaart, maar op multimodale bereikbaarheid van de logistieke hotspots, verduurzaming van logistiek en goederenvervoer, een vitale logistieke arbeidsmarkt, meer (inter)nationale business, kennisdeling en innovatie. Door hands-on en integraal samen te werken en gebruik te maken van elkaars talenten, Best Practices en Proven Technologies, brengen we vaart in ontwikkelingen. In Overijssel zijn de Ports vitale spelers in dit netwerk. Zij vormen de natuurlijke ontmoetingsplaats en drijvende kracht achter duurzame logistiek in Overijssel en daarbuiten.”
Een samenwerking op provinciaal niveau kan helpen om het regionale belang van een binnenhaven op de kaart te zetten en vooral ook hoe lokale binnenhavens door samenwerking de regionale economie verder kunnen helpen ontwikkelen. Een aantal vragen die horen bij het erkennen van het belang en de toegevoegde waarde zijn bijvoorbeeld: “Waarom kiezen we voor nautische activiteiten in de regio? Wat is de direct en indirecte toegevoegde waarde voor de regio?”. Maar ook: “Hoe kan een regionale samenwerking de benutting van de potentie van een havensamenwerking stimuleren?”.
Samenwerking, benut het potentieel
Movares en Port Solutions Rotterdam (PSR) zien beiden de voordelen van havensamenwerking. Elkaar versterken op specifieke werkgebieden, kennis delen, gebruik maken van elkaars bestaande netwerken. PSR en Movares zijn geen havens, maar werken wel met dezelfde waarden samen en zien de potentie van samenwerking op deze manier. Wij helpen havens, gemeenten en provincies graag om samenwerking te vinden en de potentie hiervan in kaart te brengen. Hiervoor hebben we gezamenlijk een model ontwikkeld. Dit model geeft onder andere antwoord op bovengenoemde vragen. Het geeft direct inzicht in de potentie van een havensamenwerking. Als je die potentie (h)erkent ben je ook in staat te beoordelen of en hoeveel je daarin wilt investeren. Want per saldo moet een samenwerking iets opleveren.
Bent u ook op zoek naar een verregaandere samenwerking, neem voor meer informatie vrijblijvend contact op met Marieke Vavier (Port Solutions Rotterdam – 06-16147598) of Leon van Warmerdam (Movares – 06-53597623).
