Het Centraal Overleg Vaarwegen (COV) is een samenwerkingsverband tussen ondernemersorganisatie EVO, de Vereniging van Waterbouwers en binnenvaartorganisaties het Centraal Bureau voor de Rijn- en Binnenvaart en Koninklijke BLN Schuttevaer, met nauwe betrokkenheid van de Nederlandse Vereniging van Binnenhavens. In COV verband worden in totaal ruim 23.000 bedrijven vertegenwoordigd uit de binnenvaart & logistiek, waterbouw en handel & industrie. Een eerste analyse door het COV van de paragraaf over vaarwegen in de rijksbegroting 2017 maakt duidelijk dat er een stap voorwaarts wordt gezet maar dat dit nog niet voldoende is.
Geen verdere bezuiniging op investeringen natte infra
Het budget voor infrastructuur neemt niet verder af. De voorgaande jaren is bezuinigd op infrastructuur, waardoor projecten zijn vertraagd of uitgesteld en het serviceniveau voor bediening is versoberd. De begroting van 2017 laat een positiever beeld zien met extra geld voor infrastructuur. Het vaarwegbudget bedraagt in 2017 ruim € 872 miljoen, in 2016 was dit € 850 miljoen. We gaan daarmee de goede kant op, maar het extra budget is onvoldoende om alle knelpunten in het vaarwegennet aan te pakken. Het percentage dat uitgetrokken wordt voor beheer, onderhoud en vervanging is lager dan in voorgaande jaren.
Onderhoud vaarwegen sluitpost in begroting
In 2017 wordt € 367 miljoen uitgetrokken voor beheer, onderhoud en vervanging in het hoofdwatersysteem. Dit is ruim 50 miljoen minder dan in 2016. Veel infrastructurele kunstwerken zijn halverwege de 20e eeuw aangelegd en naderen het einde van de levensduur. Onderhoud aan vaarwegen en renovatie van kunstwerken wordt in de nabije toekomst daarom steeds belangrijker. Het Centraal Overleg Vaarwegen meent dat de begrote € 367 miljoen onvoldoende is. De staat van het vaarwegennet voldoet maar net aan de norm (uit Monitor infrastructuur en ruimte 2016) en laat een dalende lijn zien. Al eerder hebben wij te maken gehad met achterstallig onderhoud en uit cijfers van de Algemene Rekenkamer blijkt dat er tot 2020 een tekort van € 400 miljoen voor onderhoud aan het hoofdvaarwegennet ontstaat.
Infrastructuurfonds
De minister investeert in totaal 100 miljoen extra in het infrastructuurfonds. 20 miljoen hiervan komt ten goede aan vaarwegen en dat is mager. Met deze 20 miljoen extra worden de bezuinigingen van het kabinet in de afgelopen jaren niet goedgemaakt en dat is een gemiste kans. Investeringen in vaarwegen dragen bij aan het terugdringen van files en het behalen van klimaatdoelstellingen. De logistieke betekenis van vervoer over water bevordert direct nationale economische belangen zoals verbetering van de internationale concurrentiepositie van Nederland en versterking van de positie van de zeehavens.
Meer ambitie op bereikbaarheid
Het COV meent dat meer ambitie nodig is om de Nederlandse koppositie als distributieland te behouden. Goede bereikbaarheid van de Nederlandse binnenhavens als belangrijke knooppunten in- en richting het achterland is van evident belang. Het COV roept de Minister op ruimer te investeren in natte infrastructuur, onderhoud en bediening voor een vaarwegennet dat aansluit op de Nederlandse ambities op het gebied van bereikbaarheid en klimaatdoelstellingen.
Bediening van sluizen en bruggen
De bediening van bruggen en sluizen heeft een grote invloed op de kwaliteit en het gebruik van vaarwegen en daarmee op het functioneren en de ontwikkeling van bedrijfsleven dat daarvan afhankelijk is. In 2017 wordt € 8,4 miljoen besteed aan verkeersmanagement waaronder bediening van objecten. Er is een spanningsveld tussen efficiëntiemaatregelen bij het Rijk en de vraag om een voldoende ruim bedieningsvenster vanuit het bedrijfsleven. Het uitgangspunt van het COV blijft dat bedrijven die gebruik maken van vervoer over water te allen tijde hun transport voor de wal moeten kunnen krijgen zonder hinder of vertraging bij sluis- of brugpassages.
Nieuwe Sluizen en ligplaatsen
In 2017 worden de Zaansluis en de keersluis bij Zwartsluis opgeleverd. Ook de eerste fase van de verbetering van de vaarweg Lemmer-Delfzijl komt gereed. Daarnaast worden er nieuwe ligplaatsen op de Beneden-Lek en Lobith gerealiseerd. Er wordt gestart met de bouw van drie nieuwe kolken in Vreeswijk, Eefde en Terneuzen. Goede ontwikkelingen die bijdragen aan betere bereikbaarheid van kerngebieden in het Nederlandse vaarwegennetwerk.
Verbinding met Antwerpen prioriteit
De overslag in de haven van Antwerpen groeit al jaren. In 2015 werd er een record aantal van 200 miljoen ton aan goederen overgeslagen. De Nederlandse economie heeft een rechtstreeks belang in een goede verbinding met Antwerpen. Daarom moeten er een aantal “bottlenecks” in het netwerk versneld opgelost worden, zoals capaciteitsuitbreiding bij de Volkerak-, Kreekrak- en Krammersluizen.
De logistieke groei van de haven van Antwerpen manifesteert zich voor het overgrote deel in de containeroverslag. Vier te lage bruggen op de Schelde-Rijnverbinding belemmeren de afvoer via het water. Door het ophogen van deze bruggen, wordt vierlaags containervervoer tussen Rotterdam en Antwerpen ook via deze route mogelijk.
