De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) en de Nederlandse Vereniging van Binnenhavens (NVB) hebben gezamenlijk gewerkt aan een modelhavenverordening. Doelstelling is het hebben van duidelijke en uniforme regels in havens, ontdaan van overbodige regels en met gelijke rechten en plichten voor de scheepvaart. Het model is een goede basis waarop gemeenten voort kunnen bouwen met regelingen van zaken die voor hen van belang zijn
 
De Nederlandse Vereniging van Binnenhavens (NVB) streeft al langere tijd naar uniformering van de regels die in (gemeentelijke) havens gelden. In het kader hiervan is de VNG verzocht een bijdrage te leveren aan een op te stellen modelverordening, om deze vervolgens aan gemeenten ter beschikking te stellen. De insteek was te komen tot:

• duidelijkheid en uniforme regels voor de scheepvaart;
• een beter inzicht in rechten en plichten van zowel de scheepvaart als de havenbeheerders;
• eenduidige begrippen;
• een uniforme aanpak van de orde, veiligheid en milieu in havens; en
• een passende set uniforme regels voor verschillende soorten havens zodat geen overbodige regels worden vastgesteld.

Het resultaat is de Model-Havenbeheersverordening 2013 (Word of Pdf). De VNG zal dit model aan haar leden, de Nederlandse gemeenten, ter beschikking stellen. Voor een goed beeld dient deze modelverordening in samenhangen met de hierbij behorende VNG-ledenbrief gelezen te worden. Het model is op initiatief van de NVB tot stand gekomen en is gebaseerd op bestaande en in de praktijk functionerende gemeentelijke verordeningen.
 
Deze verordening bevat kaderstellende regels die van toepassing zijn op schepen wanneer deze een haven aandoen die wordt beheerd door de gemeente. Hiermee worden de gemeentelijke belangen beschermd en tegelijkertijd worden de rechten en plichten van zowel de scheepvaart als havenbeheerders inzichtelijker gemaakt. Daarbij heeft deze verordening voor ogen dit alles op een overzichtelijke, duidelijke manier te regelen, ontdaan van overbodige regels en administratieve lasten.
 
De bijdrage van de VNG was het naar vermogen ondersteunen bij het formuleren van de bepalingen, het uitvoeren van een basaal algemeen juridische toets en het vormgeven van het geheel van de modelverordening op de wijze die gemeenten van de VNG gewend zijn.
De bepalingen in deze verordening zijn uiteraard aanvullend ten opzichte van hogere regelgeving, zoals het Binnenvaartpolitiereglement, de Regeling communicatie en loodsaanvragen zeevaart, de Regeling vervoer gevaarlijke stoffen met zeeschepen, de Wet voorkoming verontreiniging door schepen, de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht en het Europees Verdrag inzake het internationaal vervoer van gevaarlijke stoffen over de binnenwateren.